Statistiek in combinatie met vakkennis bij het nemen van monsters
Een verantwoorde monstername is gebaat bij representativiteit van de steekproef. Een belangrijke vraag is dan: vertegenwoordigt de steekproef die genomen wordt de hele partij? Het toepassen van statistiek is daarbij niet afdoende.
Belangrijk is namelijk het doel van de monstername. Wanneer het doel is om de microbiologische kwaliteit te onderzoeken, is microbiologische kennis zeker vereist. Een productgroep zoals noten is een risicogroep als het gaat om de besmetting met toxines door de groei van schimmels. Zo kan een goedgekeurde partij noten op basis van een steekproef met een statistische betrouwbaarheid van 99% een levensbedreigende concentratie toxine bevatten. Eén noot kan namelijk grote hoeveelheden toxines bevatten. Deze toxines worden gevormd door schimmels van de Aspergillus-familie. De toxines zijn een chemisch risico bij inname. De toxiciteit wordt uitgedrukt in het aantal milligrammen per kilogram lichaamsgewicht.
Het is van belang om uw kennis van de grondstoffen, de herkomst ervan en de toepassing van de grondstof op peil te hebben en te houden. Wat gaat u met de noten doen? Worden ze vermalen of als eenheden verkocht? In het laatste geval is een 100% controle vereist. Elke noot kan namelijk afzonderlijk toxisch besmet zijn.
Wanneer de noot vermalen wordt, bepaalt wellicht niet de statistiek de betrouwbaarheid, maar het doelgericht verwijderen van de besmette noten. De wijze waarop monstername dan kan worden ingericht, vraagt kennis van de kenmerken van een besmette noot.
Bekend is dat een door de schimmel aangetaste noot afwijkt in soortelijk gewicht. Deze kennis kan worden ingezet bij het inrichten van een ingangscontrole en monstername. Kortom: statistiek is niet het antwoord op alles. Vakkennis is essentieel.
Harry van der Sluijs – directeur LSBL
LSBL, opleider in de voedingsindustrie
voeding, technologie, vakmanschap.
info@lsbl.nl
tel. 0318-69 69 99
www.lsbl.nl
